-
1 δείλη
δείλη, ἡ,A afternoon (δ. ἡμέρας τελευτή Pl.Def. 411b
),ἔσσεται ἢ ἠὼς ἢ δείλη ἢ μέσον ἦμαρ Il.21.111
: divided into early and late ( πρωΐα and ὀψία), περὶ δείλην πρωΐην γενομένην Hdt.8.6
(opp. δ. ὀψίην, ib.9);δείλης ὀψίης Id.7.167
, cf. D.57.9;περὶ δείλην ἤδη ὀψίαν Th.8.26
; laterπερὶ δ. ἑσπέραν Ph.2.533
, Hdn.3.12.7.II δ. alone,1 early afternoon,δείλῃ δὲ τέμνεται ὀπώρα S.Fr. 255
;ἤδη ἦν μέσον ἡμέρας.., ἡνίκα δὲ δείλη ἐγένετο X.An.1.8.8
; ἀμφὶ δείλην ib.2.2.14 (opp. ὀψέ, ib.16);περὶ δείλην Hdt.9.101
, Th.4.69, 103; ἀπὸ δείλης from the hour of afternoon, Arist.HA 564a19; in the course of the afternoon,X.
An.7.3.10; but also,b late afternoon, τῆς ἡμέρας ὅλης διῆλθον.. ἀλλὰ δείλης ἀφίκοντο ib.3.3.11; ἡνίκα ἦν δ., opp. τῆς νυκτός, ib.3.4.34, cf.4.2.1,7.2.16;μέχρι δείλης ἐξ ἑωθινοῦ Id.HG1.1.5
, cf. 4.1.22;ἀπ' ἠοῦς μέχρι δείλης Pl.Def. 411a
; ἕωθεν καὶ δείλης early in the morning and late in the evening, Arist.Fr. 531;πρὸς τὴν δείλην Id.HA 596a23
; δείλαν alone, Theoc.10.5.2 in late Prose, any time of day, περὶ μεσημβρίαν δ. about mid-day, Ach.Tat.3.2.b apparently, day, opp. night, δείλ (η) ς ἐργ ([etym.] άταις) PLond.1.131r44 (ii A.D.), cf. 244. -
2 δειλη
ἥ1) пополуденная пора, предвечернее времяδ. πρωΐη Hom. — полуденные часы;
δ. ὀψία, ион. ὀψίη Her., Thuc., Dem. — сумерки, вечер2) вечер(μέχρι δείλης ἐξ ἑωθινοῦ Xen.)
περὴ δείλην Her., Thuc., Arst., ἀμφὴ δείλην Xen., (τῆς) δείλης Xen., Plat., Arst. и πρὸς τέν δείλην Arst. — к вечеру3) закат, запад(ἀπ΄ ἠοῦς μέχρι δείλης Plat.)
-
3 ἑσπέρα
I (sc. ὥρα), evening, at eve,Pi.
P.4.40, Eup.322, Pl.Phd. 59e, al. ;τῆς ἑσπέρας Alex.125.7
; alsoἑσπέρην Hp.Mul.2.121
; ἀπὸ ἑσπέρας εὐθύς just at nightfall, Th.3.112 ;ἄκρᾳ σὺν ἑσπέρᾳ Pi.P.11.10
; πρὸς ἑσπέραν towards evening, Ar.V. 1085, X.HG1.1.30, Ev.Luc.24.29 ;εἰς ἑσπέραν Pl.Smp. 223d
; ἐπειδὴ ἑσπέρα ἦν ib. 220c ;ἐπεὶ πρὸς ἑσπέραν ἦν X.HG4.3.22
;ἑσπέρας γιγνομένης Pl.R. 621a
; περὶ ἑσπέραν βαθεῖαν late in the evening, Plu.2.179e: metaph., ὁ βίος ἑσπέραν ἄγει life is wearing to its eve, Alex.228;ἑ. βίον Anon.
ap. Arist.Po. 1457b24: pl., διχομήνιδες ἑσπέραι evenings when the moon is full, Pi.I.8(7).47.2 night,μίαν ἑ. αὐλισάμενος J.BJ5.2.1
.II (sc. χώρα) the west,πρὸς ἑσπέραν φέρει E.Or. 1260
;ἡ πρὸς ἑσπέρην [χώρη] Hdt.1.82
, cf. 3.115 ;τὸ πρὸς ἑσπέρης Id.8.130
, 132, 4.38 ;τὰ πρὸς ἑσπέραν Th.6.2
;τὴν ἀνατολὴν ποιεῖσθαι ἀφ' ἑσπέρας Arist.Mete. 345a3
, cf. 344b34 ; τὰπνεύματα πνεῖ τῆς δείλης ἀπὸ τῆς ἑ. Thphr.Vent.47
: metaph. in political sense,τὰ προφαινόμενα ἀπὸ τῆς ἑ. νέφη Plb.5.104.9
, cf. 9.37.10: Ἑ., ἡ, the Western Empire, Agath.4.29,5.16. -
4 δείλη
δείλη, ἡ, der Nachmittag; bei Hom. einmal, Iliad. 21, 111 ἔσσεται ἢ ἠὼς ἢ δείλη ἢ μέσον ἦμαρ ὁππότε τις καὶ ἐμεῖο Ἄρει ἐκ ϑυμὸν ἕληται, var. lect. δείλης, Scholl. Didym. Ἀρίσταρχος χωρὶς τοῠ σ δείλη, Scholl. V. δίχα τοῦ σ δείλη) Scholl. Aristonic. ἡ διπλῆ, ὅτι ὅλην τὴν ἡμέραν εἰς τρία διαιρεῖ, ἠῶ τὴν πρωίαν, μεσημβρίαν πᾶν τὸ μέσον τῆς ἡμέρας, δείλην, ὅτε ἐνδεῖ ἡ τοῦ ἡλίου ἕλη, τουτέστιν ἡ αὐγή, ὥσπερ καὶ τὴν νύκτα εἰς τρία, ἑσπέραν, ἀμολγόν, ἑώαν. Wahrscheinlicher als die hier gegebene Etymologie ist die von Buttmann Lexil. 2, 191 aufgestellte, nach welcher δείλη nur eine andere Form von εἵλη ist, wie διώκω ἰώκω, δαήμων δαίμων αἵμων; der Nachmittag ist recht eigentlich die Zeit der Sonnenwärme. Ueber den Accent von δείλη vgl. Scholl. Herodian. Iliad. 19, 26. – Bei den Folgenden findet man unterschieden δείλη πρωΐα u. ὀψία, Her. 8, 6 u. 7, 167, erstere, nach Moeris, nach 12 Uhr Mittags ( μετὰ ἕκτην ὥραν), letztere, nach B. A. p. 54, ἀμφὶ τὴν ἐννάτην καὶ δεκάτην, 3–4 Uhr Nachmittags, vgl. Thuc. 8, 26; Dem. 27, 9. Bei den Att., bes. Sp., ist es der späte Nachmittag, selbst der Abend, Plat. defin. 411 b, δείλη ἡμέρας τελευτή, nach Hesych. δείλη ὀψία ἡ περὶ δύσιν ἡλίου. So περὶ δείλην, gegen Abend, Thuc. 4, 103; ὀψίαν 3, 74; περὶ δείλην ἑσπέραν Hdn. 3, 12, 16; δείλαν allein Theocr. 10, 5; μέχρι δείλης ἐξ ἑωϑινοῠ Xen. Hell. 1, 1, 3. – Synes. sagt auch δείλη ἑῴα, der Morgen.
-
5 εως
I(gen. и acc. ἕω, dat. ἕῳ), эп.-ион. ἠώς (gen. ἠοῦς, ἡόος и ἠῶθι, dat. ἠοῖ, acc. ἠῶ и ἠόα), дор. ἀώς, эол. αὔως ἥ1) утренняя заря, денница, рассветἡ φωσφόρος ἕ. διώκουσα ἄστρα Eur. — светоносная денница, прогоняющая звезды;
πρὸ τῆς ἕω Thuc. и ἠῶθι πρό Hom. — до рассвета;πρὸς πρώτην ἕω Soph. или ἐπειδέ ἕ. ἔμελλε γίγνεσθαι Thuc. — когда стала заниматься заря, когда забрезжило утро;ἅμα (τῇ) ἕῳ и ἐπὴ τέν ἕω Thuc., εἰς τέν ἐπιοῦσαν ἕω, ἐπειδέ ἕ. ἐγένετο Xen. — с наступлением зари, ранним утром;ἠοῦς Hom. — с самого рассвета;μέχρι ἕ. ἐγένετο Plat. — до (появления) зари;ἀπ΄ ἠοῦς μέχρι δείλης Plat. — от зари до вечера;ἔξ ἕω μέχρι τῆς ἐτέρας ἕω Plat. — от одной утренней зари до другой;ὅσον τ΄ ἐπικίδναται ἠώς Hom. — где только сияет заря, т.е. по всему свету2) день, суткиὅτε ἐκ τοῖο δυωδεκάτη γένετ΄ ἠώς Hom. — когда с этой поры настал двенадцатый день, т.е. на двенадцатый день после этого;
ἠοῖ τῇ προτέρῃ Hom. — накануне, вчера3) восток(ἀπὸ ἠοῦς πρὸς ἑσπέρην Her.)
πρὸς ἕω βλέπειν Xen. — быть обращенным на восток;τὰ πρὸς τέν ἠῶ Her. — восточные области;πρὸς ἕω τῆς πόλεως Xen. — к востоку от городаIIэп. тж. εἵως (у Hom. двухсложно _U или односложно, редко U_) conj.1) пока не, до тех пор пока:(1) с conjct. + ἄν (эп. κε) для выраж. будущего или обусловленного действияεἵωςκεν Ἀχιλῆϊ πελάσσῃ Hom. — (Гермес будет провожать Приама), пока не приведет (его) к Ахиллу;
иногда без ἄν:ἕ. ἀνῇ τὸ πῆμα τοῦτο Soph. — пока не утихнет это страдание(2) с opt. в косвенной речи для выраж. прошедшего действияπεριεμένομεν ἑκάστοτε, ἕ. ἀνοιχθείη τὸ δεσμωτήριον Plat. — мы всякий раз ожидали, пока не откроется тюрьма (Сократа);
иногда — с ἄν (κε):οὐκ ἀποκρίναιο, ἕ. ἂν τὰ ἀπὸ τῆς ὑποθέσεως ὁρμηθέντα σκέψαιο Plat. — ты (ведь) не пожелал бы отвечать, пока не разобрался бы в том, что следует из (выставленного тобой) положения(3) редко с inf.ἐντειλάμενος ἐς τὸ ὀπίσω διεκπλώειν, ἕ. ἐς Αἴγυπτον ἀπικνέεσθαι Her. — предложив (им) плыть обратно, пока не прибудут в Египет
2) пока, в то время как, покуда:(1) с ind. для выраж. одновременностиἤσθιε, ἕ. ὅ τ΄ ἀοιδὸς ἄειδεν Hom. — (Одиссей) ел в то время, как пел певец;
иногда без глагола:ἕ. ἔτι σοι σχολή Xen. — покуда у тебя есть еще время;οἱ δ΄ εἵως σῖτον ἔχον καὴ οἶνον, τόφρα βοῶν ἀπέχοντο Hom. — пока у них были хлеб и вино, они не трогали быков (Гелиоса)(2) с conjct. + ἄν для будущего действияἕ. ἂν αἴθῃ πῦρ Aesch. — пока (Эгист) будет разжигать пламя (на очаге Клитемнестры), т.е. пока будет длиться их союз
(3) с opt. для выраж. вневременно-постоянного действияμηδὲν ἂν μεῖζον μηδὲ ἔλαττον γενέσθαι, ἕ. ἴσον (ἂν) εἴη αὐτὸ ἑαυτῷ Plat. — (мы скажем, что) ничто не становится ни большим, ни меньшим, пока оно равно себе самому
3) (с тем) чтобы, для того, чтобы с opt.πέμπε πρὸς δώματα Ὀδυσσῆος, εἵως Πηνελόπειαν παύσειε κλαυθμοῖο Hom. — (призрак Ифтимы Афина) послала в дом Одиссея, чтобы унять плач Пенелопы
1) (вплоть) до(ἕ. Ἡρακλέους στηλῶν Arst.; ἕ. τοῦ νῦν NT.)
ἕ. οὗ ἀπέδεξαν ἁπάσας αὐτάς Her. — до тех пор, пока не показали всех (изображений);ἕ. τοῦ ἀποτῖσαι Aeschin. — пока не заплатит;ἀπ΄ ἄνωθεν ἕ. κάτω NT. — сверху донизу;ἕ. ἔσω εἰς τέν αὐλήν NT. — внутрь самого двора;ἕ. εἰς τὸν χάρακα Polyb. — до вала;ἕ. πρὸς ἑῷον ἀστέρα Anth. — до восточной звезды;οὐκ ἔστιν ἕ. ἑνός NT. — нет (решительно) ни одного2) к(διελθεῖν ἕ. τινος NT.)
IVэп. тж. εἵως adv.1) в течение некоторого времени, вначале, сначалаτὼ δ΄ ἕ. ἐπέτοντο μετὰ πνοιῇς ἀνέμοιο Hom. — оба (орла) сначала летели (словно) дуновением ветра
2) постоянно, всегда -
6 ἠώς
Aἠόα A.D.Pron.88.5
) ἠῶ, alsoἠοῦν Hedyl.
ap. Ath.11.473a, AP7.472 (Leon.); [dialect] Ep. loc. ἠῶθι: never used (exc. by Gramm.) in the un[var] contr. forms, unless Ἀόος be read in Pi.N. 6.52:—[dialect] Att. [full] ἕως, gen. and acc. ἕω: [dialect] Dor. [full] ἀώς, [full] ἀβώρ (qq. v.): [dialect] Aeol. [full] αὔως Sapph.18, gen.αὔως Epigr.Gr.992
([place name] Balbilla), acc. Fr.1 + 2.18: [dialect] Boeot. [full] ἄας· ἐς αὔριον, Hsch.:— dawn, ; light of day, ὅσον τ' ἐπικίδναται ἠ. Il.7.451, etc.; esp. morning as a time of day, opp. μέσον ἦμαρ, δείλη, 21.111, etc.: gen. ἠοῦς at morn, early, 8.470, 525: acc. ἠῶ the morning long, Od.2.434;στάντα πρὸς πρώτην ἕω S.OC 477
;ἐξ ἠοῦς μέχρι δείλης ὀψίης Hdt.7.167
; ἐξ ἠοῦς εἰς ἠοῦν Hedyl.l.c.; ἠοῦν ἐξ ἠοῦς APl.c.; ἅμα ἠοῑ with, i.e. at, daybreak, Hdt.7.219; [dialect] Att. ἅμα ἕῳ or ἅμα τῇ ἕῳ, Th.2.90, 4.72; τρὸ τῆς ἕω ib.31; [dialect] Ep.ἠῶθι πρό Il.11.50
, Od.5.469, 6.36;ἐπὶ τὴν ἕω Th.2.84
;εἰς τὴν ἐπιοῦσαν ἕω X.An.1.7.1
; ἐς ἀῶ to-morrow, Theoc.18.14.2 day, Il.1.493, al., Od.19.192, Theoc.12.1, Call.Aet.1.1.1;ἠ. δέ μοί ἐστιν ἥδε δυωδεκάτη, ὅτε.. Il.21.80
; κατήϊεν ἐς δύσιν ἠ. Musae.110; μεσάτη ἠ. Orph.A. 649.4 the East,πρὸς ἠῶ τ' ἠέλιόν τε Il.12.239
( South acc. to Str.10.2.12);ἀπὸ ἠοῦς πρὸς ἑσπέρην Hdt.2.8
; τὰ πρὸς τὴν ἠῶ ibid.; , cf. Pl.Lg. 760d, etc.; πρὸς ἕω τῆς πόλεως, τοῦ ποταμοῦ, to the East of.., X.HG5.4.49, Plu.Luc.27;πρὸ ἠοῦς τοῦ βωμοῦ IG 7.235.45
(Oropus, iv B.C.). -
7 ἠώς
ἠώς, dor. ἀώς, äol. αὔως, att. ἕως (s. oben), gen. ἠοῠς u. s. w., die Morgenröthe, Curtius Grundz. d. Gr. Et. 2 Aufl. S. 358; bei Hom. personificirt (vgl. nom. pr.), wie in dem häufig vorkommenden Verse ἦμος δ' ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς; vgl. ἠὼς διέφαινε Her. 8, 83; – ἅμα τῇ ἠοῖ, mit Tagesanbruch, Plat. Hipp. min. 371 b. Auch der Morgen als Tageszeit, ἔσσεται ἢ ἠώς, ἢ δείλη, ἢ μέσον ἦμαρ Il. 21, 111; ἐξ ἠοῦς ἀρξάμενοι μέχρι δείλης ὀψίης Her. 7, 167, wie Plat. defin. 411 a; ἐξ ἠοῠς εἰς νύκτα καὶ ἐκ νυκτῶν εἰς ἠοῠν (wo die Form des accus. zu bemerken) Hedyl. bei Ath. XI, 473 a; ἠοῦν ἐξ ἠοῦς Leon. Tar. 70 (VII,472, 13); ἠῶ, den ganzen Morgen hindurch, Od. 2, 434, wo Nitzsch zu vgl. Die Griechen zählten die Tage nach Morgenröthen, ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἐκ τοῖο δυωδεκάτη γένετ' ἠώς Il. 1, 493, τῷ δ' ἤδη δεκάτη ἢ ἑνδεκάτη πέλεν ἠώς Od. 19, 192; ἠὼς δέ μοί ἐστιν ἥδε δυωδεκάτη, ὅτε Il. 21, 80. Auch = das Tageslicht, τοῦ δ' ἤτοι κλέος ἔσται ὅσον τ' ἐπικίδναται ἠώς, Il. 7, 45. 458; so bes. bei sp. D., φέγγος ἀναστείλασα κατήϊεν ἐς δύσιν ἠώς Mus. 109. 288, μεσάτη ἠώς Orph. Arg. 652; = das Leben, Qu. Sm. 10, 431. – Als Himmelsgegend, Morgen, Osten, τῆς ὁδοῦ ἀπὸ ἠοῠς πρὸς ἑσπέρην Her. 2, 8; Sp., wie Pol. 4, 70, 8.
См. также в других словарях:
VESPERA — Graece ὀψία, apud Hebraeos (quibus initium diei erat, nocte secundum Rituale praecedente propter mysterium, seu δήλωσιν πνεύματος, cum alias non prima Vespera primo mane, sed hoc illâ antiquius esset, qua de re vide Burmannum, Synopsi Theol.… … Hofmann J. Lexicon universale
павечерѧ — ПАВЕЧЕР|Ѧ (1*), Ѣ (Ѧ) с. Предвечернее время: бы(с) бо, ре(ч), въ времѧ паве(ч)рѧ, въста Дв҃дъ ѿ ложа своѥго. (τῆς δείλης) ГА XIV1, 87а … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
δείλι — το (AM δείλη, η) το απόγευμα, μετά το μεσημέρι και προτού σκοτεινιάσει αρχ. 1. νωρίς το απόγευμα («ἤδη ἦν μέσον ἡμέρας, ἡνίκα δὲ δείλη ἐγένετο») ή αργά, προς το βράδυ («τῆς ἡμέρας ὅλης διῆλθον... ἀλλὰ δείλης ἀφίκοντο») 2. φρ. α) «δείλη πρωΐη» από … Dictionary of Greek
CHAERONIA et CHAERONEA seu CHERRONEA — CHAERONIA, et CHAERONEA, seu CHERRONEA Boeotiae urbs, ad Cephissum fluv. Plutarchi patria. Prius Anne dicebatur, testibus Pausaniâ, l. 9. paulo ante finem, et qui amat non raro buculâ (quod aiunt) Pausaniae arare, Stephanô Byzantiô, l. 22. περὶ… … Hofmann J. Lexicon universale
